Gisteren geselde de regen de straten. Dat is hoe ik het beleefde. Als een geseling. Tegelijk vroeg ik me af: wie zegt er vandaag de dag nog “geselen”? Het is meer een woord dat je schrijft dan uitspreekt. Geselen is een beetje als zwarte peper. Het is een woord dat in spannende verhalen wordt gebruikt om de scene “op smaak” te brengen voor de lezer. Geselen versterkt de beleving van regen. Geselende regen is geen voorjaarsbuitje. Een geselende bui striemt en kwelt.
Stel je een te voet gaande reiziger voor. Zijn pad wordt gegeseld door een niet aflatende regenbui. Diep voorover gebogen klieft hij zich door het noodweer. In de verte lokt de warme gloed van zijn bestemming: herberg “De Gegeselde Reiziger”. Na wat een eeuwigheid lijkt, bereikt de reiziger de herberg alwaar hij zijn doornatte jas bij de kachel te drogen hangt en plaats neemt aan een wiebelende tafel. Het ruikt er naar boenwas en natte hond, maar het is er droog en warm. De potige herbergier komt zijn tafel schoon vegen met een geruite theedoek vol vlekken, en bromt: “Wilt u iets bestellen?” De wandelaar bestudeert even de groezelige menukaart en zegt dan: “Ja, ik had graag de gegeselde uitsmijter met uw beste bier”.
Vanochtend was mijn dochter er eerder uit dan ik. Dat gebeurt wel vaker. Ze moet ook al vroeg op de fiets weg. Bij mij geldt er de afspraak dat je in de ochtend helpt om de vaatwasser te legen. Het uitruimen is hooguit 5 minuten werk, maar voor mijn puberdochter zijn dat vijf totaal verspilde minuten. “Dan kan ik net zo goed langer in bed blijven”, is de reactie. Al zou ze dan tenminste de spullen uit de vaatwasser halen die ze nodig heeft voor het ontbijt, maar ook dat is teveel moeite.
Even later bleek de accu van haar e-bike er niet in te willen klikken door de vorst. Ik heb maar een klein mini-schuurtje waarin de 3 e-bikes van de kinderen beslist niet in passen, dus ze staan in de achtertuin op een terras dat ik er wel speciaal voor heb gelegd. Maar het mag deze ochtend dus niet baten. Een boze dochter tot gevolg. En natuurlijk werd er van me verwacht dat ik het probleem even kwam oplossen. En snel een beetje. Maar ik had de vaatwasser nog in mijn achterhoofd.
Natuurlijk trok ik bedaard mijn schoenen en jas aan en liep rustig de achtertuin in. Met een rustige maar overtuigende beweging schoof ik de accu in één keer in het contact. Klik. “Zo, die zit. Dat was moeilijk”, zei ik. “Nee hoor, dat kan niet”, zei ze. “De accu zit er goed in. Zet hem maar aan, dan zie je het vanzelf”, zei ik weer. Ze begon echter driftig met het sleuteltje in het slotje van het accu-contact te wrikken, want ik kon onmogelijk gelijk hebben. Maar ze leek zich te hervatten, tikte op het schermpje op het stuur, en hocus pocus, de fiets kwam inderdaad tot leven. Pa liep weer rustig naar binnen. Ik kreeg geen knuffel meer natuurlijk.
Een hoge hotemetoot van een adviesbureau dat ik hier niet bij naam zal noemen presenteerde gisteren een verhaaltje in een online seminar. Dat laatste woord geeft trouwens telkens weer lachkriebels. Een hele nar laat me denk ik pas echt lachen, maar ter zijde. De hotemetoot sprak zakelijke taal met Brabantse tongval. Veel onnodig Engels, maar daar staan mijn tenen niet per se krom van. De hotemetoot maakte het wel erg bont. Bij ieder gebruik van “hun” als persoonlijk voornaamwoord vertrok mijn gezicht in een sterkere grimas.
Krom taalgebruik door een blijkbaar hooggeplaatste persoon krijg ik blijkbaar erg slecht door mijn beugel. Een vergissing hier en daar stap ik wel over heen, maar als iemand op zo’n positie de ene na de andere kromme taalfout produceert, lukt het mij niet meer om die persoon serieus te nemen. De man sprak over het plegen van onderhoud (dit blijkt wel goed Nederlands te zijn, dus deze taalkromming zit al veel dieper geworteld), hij hielp te helpen, hij gebruikte een tool voor verslagen te analyseren, hij vertelde wat de kandidaten waren voor een bevolkingsonderzoek, hij zag steeds risico’s op de weg, en niet één “enerzijds” werd afgesloten met een “anderzijds”.
Hij deed me door de Brabantse tongval eigenlijk al de hele tijd denken aan De Weerman van Draadstaal. Maar dat kwartje viel pas echt helemaal toen hij zelf ineens zei dat hij zichzelf net een weerman voelde zoals hij voor het grote scherm stond te gebaren. Heel aandoenlijk. Ergens halverwege zijn relaas lukte het hem zelfs om me te verbijsteren door een “ludieke” link te leggen naar “The Ministry of Funny Walks”. Heiligschennis.
Kortom, ik heb me kostelijk vermaakt, alle taalkrommingen ten spijt. Noem me een pietlut en dan geef ik je geen ongelijk. Ik ben gevoelig voor krom taalgebruik. Ongetwijfeld ben ik zelf in dat opzicht ook niet perfect, maar de voornoemde hotemetoot spant wat mij betreft met kop en schouders de kroon. Natuurlijk mag ik taal wel krommen om mijn sarcasme kracht bij te zetten.
Hoe hij het wezen ooit verleerde weet hij niet meer. Hij wist alleen dat hij bijna niet meer was. Hij was nog slechts een schimmig wezen in een geleefd bestaan. Echt zelf zijn deed hij niet meer. Het was meer dat hij wérd geweest. En als hij per ongeluk wél zelf was voelde dat zo vreemd dat hij dacht dat hij niet zichzelf was. Het zijn overkwam hem dus vooral. Hij was gewend om geweest te worden. Hij was als een blad dat door een steeds sterker wordende wind werd opgejaagd. En de wind werd sterker en sterker. Groeide uit tot een razende storm. Maar hoe hard het ook raasde, het kon zich niet van het blad ontdoen. En in dat ziedend heldere moment besefte hij zijn vergissing. Hij was én de storm, én het blad dat daarin gevangen zat.
In acht etappes van gemiddeld 57,4 kilometer toerde ik (volgens eerder hier beschreven plan) negen dagen met mijn fiets door Ost Friesland. 517 kilometers in totaal. Mag ik zonder meer trots op zijn, vind ik. Eergisteren deed ik de laatste etappe weer naar huis. Van Wietmarschen naar Hoogeveen. Gebruind, licht uitgedroogd, moe en enorm voldaan kwam ik weer in Markplaats aan.
Op vrijdag 16 augustus vertrok ik. Mijn fiets bepakt met zo’n 30 kilo bagage. Ik had me voor mijn doen uitgebreid voorbereid. In de maanden die eraan vooraf gingen heb ik tips verzameld. Wat doe je wel, wat doe je niet? Wat moet je meenemen? Gelukkig zijn er velen voor mij gegaan op veel grotere avonturen per fiets. Er zijn diverse paklijsten te downloaden op het internet. Daar heb ik gretig gebruik van gemaakt. Ik vond de voorbereiding op zichzelf als heel leuk.
Op mijn vertrekdag zou het mooi weer zijn, en dat was ook zo. Maar daarna zou het gaan regenen. Ik liet me er niet door tegenhouden. Daar is regenkleding voor uitgevonden. Qua schoeisel koos ik ervoor om op Teva sandalen te gaan fietsen. Die kunnen nat worden en de voeten blijven lekker koel. Bovendien hoefde ik nu dus ook geen sokken in te pakken. Nu heb ik van die orthopedische zolen in mijn schoenen tegen de scheefstand van mijn voeten, maar ik dacht: ach, ik ga voornamelijk fietsen. Dus ik beklom mijn pedalen vol goeie moed, op sandalen.
De eerste etappe bracht me net voorbij Meppen. Ik fietste dwars door het aardoliewingebied. Overal bevestigden jaknikkers dat ik de goeie kant uit ging. Met hulp van een speciale navigatie-app voor fietsers op mijn telefoon kwam ik waar ik wezen wilde. Gedwee volgde ik de instructies die ik in mijn speciaal daarvoor aangeschafte bluetooth oortje kreeg ingesproken.
Vlakbij mijn eindpunt voor die dag meende de app dat ik kon fietsen op een boeren paadje over een dijkje. Het was op zich befietsbaar, dus ik keek wel hoe ver ik kwam. Grappig genoeg stuitte ik op een interessante hindernis. Een hek met zo’n wandelaars-trappetje erover heen. Daarachter lag de rest van mijn route. Nog 150 meter tot aan de camping. Kortom: tassen van de fiets, alles over het hek tillen, de boel weer aande fiets hangen, en verder.
Bij de camping was nog wel platz für ein kleines Zelt. Het zou alleen rumoerig zijn vanwege een jeugdkamp op het terrein verderop. Maakte mij niks uit. Ik zou slapen als een roos.
De dag daarop begon droog, en eindigde kleddernat. Qua reisdoel had ik een plan A en een plan B. Plan A betrof een rustige camping die ik ergens op het internet had opgesnord. Maar die bleek niet meer te bestaan. Mijn telefoon had er trouwens de brui aan gegeven. Batterij was nagenoeg leeg en opladen aan de accupack die ik mee had ging niet vanwege vocht in de usb-ingang (de telefoon had nog net genoeg power om me die melding te tonen voor het zichzelf definitief uitschakelde). Dus ik moest zelf gaan navigeren, met een fietskaart. Plan B was een reguliere camping bij Essen (Quakenbruck), een kilometer of 6 verder fietsen. En voor die avond compleet geboekt door een kanovereniging. Ik besloot om noodplan C erbij te pakken: dan maar een hotel. In het hotel kon ik met de föhn het vochtprobleem van de telefoon gelukkig verhelpen. Het was een oud hotelletje maar het voldeed. 40 euro voor een nacht, Frühstuck includiert.
Tijdens dat ontbijt, dat overigens erg goed was, zag ik hoe de regen de straten geselde. Ik besloot om geen haast te maken. Misschien zou het opklaren. En dat deed het ook nog. Ik heb het grootste deel van de etappe van die dag droog weer gehad. Ik had trouwens ook besloten om de navigatie-app niet meer te gebruiken. Het fietsen met een papieren kaart is veel leuker. Ik volgde de op de kaart aangegeven fietsroutes door de groene fietsjes op de speciale bordjes te volgen. Soms waren die niet goed leesbaar…
Zo volgde ik die dag deels de Hase-Ems-tour en deels de Boxenstopp-tour (een route vol bezienswaardigheden). En als je dat doet kom je dus echt op mooie paden terecht in plaats van een digitaal aan elkaar geregen route die je niet per se over mooie paden leidt. En je vindt op die routes op precies de goeie plekken een pauze-halte.
De dagen die hierop volgden werden mooier en mooier. Ik wist niet dat Ost Friesland zo mooi was. Op de derde dag begon alleen mijn achillespees te ontsteken. Om dat te voorkomen heb ik dus van die orthopedische zolen. Dus ook nodig op lange fietstochten. Ik kocht bij de lokale apotheker maar extra pijnstillers en een tube voltaren. Ik was toen in Diepholz, een aardig stuk Ost Friesland in. Bij de camping om een ice pack gevraagd en een dagje rust ingelast. Het was niet anders. Gelukkig knapte het weer wel lekker op. Op dag 5 was de pijn aan de achillespees gedempt tot een vaag gezeur. Tijdens het fietsen had ik er de eerste 50 kilometer geen last van. Daarna kon ik nog wel 10 kilometer door fietsen voor het echt niet meer ging. Geen reden om te stoppen dus.
Om een lang verhaal wat in te korten heb ik mijn reis lekker voortgezet. Van Diepholz reed ik over de Megalithkultur-route (langs Hunnebedden en dergelijke) naar Wildeshausen.
Van Wildeshausen fietste ik via Cloppenburg (mooie stad!) naar Werlte. En van Werlte, via Sögel (waar het prachtige Schloss Clemenswerth ligt), langs de Werpeloher Stenenkring naar een camping met heerlijke douches in Lathen.
Van Lathen zakte ik af naar Geeste en sloeg daar rechtsaf naar Wietmarschen. Daar zocht ik de vooraf uitgezocht camping “Zum Blauen Bock” uit. In mijn beste Duits vroeg ik of er nog een plekje vrij was voor een kleine tent. De beheerder keek me meewarig aan en zei: je kan gewoon Nederlands praten hoor. Hij had nog wel een plekkie. Voor een schaamteloos hoge prijs trouwens, maar dat terzijde. De laatste etappe was dus weer naar huis. Ik vertrok al om half 9 in de ochtend om te profiteren van de koelte in de ochtend. Omdat ik ook vandaag nog vakantie had koos ik een mooie route uit. Ik besloot de Vecht te volgen tot aan de grens. Daarna via Gramsbergen en Slagharen naar Hoogeveen.
Om een uur of vier in de middag kwam ik thuis aan. Bijna 80 kilometer afgelegd. Veel meer dan ik had gedacht. Ik heb ruim 3 en een halve liter water gedronken onderweg, maar dat was niet genoeg. Ik had alle symptomen van uitdroging (droge huid, stemverlies, slap, misselijk en heel donkere urine). Gelukkig knapte ik snel weer op na een dagje rust en veel water drinken. Een lesje rijker dus: nog meer water drinken, of toch maar niet 80 kilometer afleggen bij dit soort temperaturen.
Ik heb het gevoel dat ik drie weken onderweg ben geweest. Ondanks de (kleine) tegenslagen heb ik er enorm van genoten. Ik heb nog weer meer missende stukjes van mezelf terug gevonden. Deze tocht deed ik op mijn manier. Ik hoefde alleen aan mezelf verantwoording af te leggen. Als ik verkeerd reed omdat ik een bordje had gemist, lastte ik gewoon een pauze in, keek eens rustig op de kaart en vond mijn pad weer terug. Ik voelde me niet opgelaten over mijn “falen”. Niet opgejaagd om het ontstane probleem op te lossen. Maar ik voelde me gewoon helemaal mezelf. En zo werd het dus ook een heilzaam avontuur. Wat mij betreft was het besluit tot dit avontuur, het beste besluit dat ik dit jaar nam.
Nadat ik gisteren, vanwege de ijzel, het grootste deel van de dag thuis stoïcijns achter mijn laptop had zitten werken, besloot ik rond een uurtje of 4 in de middag ook maar eens het ijzige weer te trotseren. Even naar de supermarkt om spekvet te halen voor de geplande bietenstamppot. Ik glibberde met kleine, stijve stapjes over de spekgladde klinkertjes van de straat terwijl er kinderen op de schaats langs me roetsjten.
Na een goeie twintig minuten glibberen en glijden kwam ik bij de Appie. Daar was het nagenoeg uitgestorven. Code Rood maakt blijkbaar indruk. Even later stond ik weer buiten om weer aan de glibbertocht terug naar huis te beginnen. Maar toen herinnerde ik me dat ik bij de Aldi, van die spike-zooltjes had gezien die je onder je schoenen kunt binden. Ik besloot dat dit extreme weer me geen andere keus bood dan het aanschaffen daarvan. En een minuutje of 10 later stapte ik met zekere en “knirspende” (alsof ik voortdurend op een grindpad liep) tred over de glibberigste stukjes Dwingeloo die ik maar kon vinden.
Terug in mijn straat schaatsten mijn kinderen me tegemoet. Hee Papa, waarom knirspen je schoenen zo? En toen liet ik ze zien dat ik gewoon kon rennen zonder uit te glijden. Dat kwam ze goed van pas, want nu mocht ik de slee gaan trekken, liefst zo hard mogelijk.
Pas toen het al wat begon te schemeren drong het ineens tot me door hoe stom het was om me de hele dag op de zolder op te sluiten voor mijn o zo belangrijke werk. Hoe vaak komt het voor dat je op straat kunt schaatsen? De laatste keer dat ik dat deed was 35 jaar geleden. En zo kwam het dat ik even later op mijn trouwe ouwe Vikings een sleetje vol kinderen door de straat sleurde. Wat een pret!
Een stad is op haar mooist bij de dageraad op de eerste dag van het voorjaar. Als de straten nog slapen. Als de pleinen nog verlaten zijn. Als je eigen voetstappen overal om je heen weerklinken. Alleen die van jou. Mijn eigen voetstappen deden bij het grote, door kale bomen omringde plein verderop ineens een kliekje stadsduiven opschrikken.
Met hun panische gefladder verstoorden ze de stilte rond het plein. Alsof iemand een handvol kiezelstenen in een rimpelloos meertje wierp. Tijdelijk is er eventjes een beetje chaos, maar het dempt snel uit zodat het oppervlak van het meer weer helemaal glad wordt.
Zo ging het ook op mijn plein. Het chaotische geklapwiek van de duivenvleugels ebde langzaam weg. En terwijl ik daarnaar luisterde zag ik de grijsaard. Hij lag midden op het plein, op zijn rug. Hij lag er heel vredig en keurig bij. Voeten recht naast elkaar, armen langs zijn lichaam. Alsof hij daar lag opgebaard. Zijn ogen waren gesloten en zijn gezicht zag zo grauw als de straatstenen zelf.
Ik versnelde meteen mijn pas en even later rende ik. Bij de man aangekomen hurkte ik neer en raakte zijn hals aan. Warmte! De man opende meteen zijn ogen en staarde verwonderd naar een punt ver boven hem. “Ben ik weer?”, vroeg hij toen verbaasd. “Nee, hoor, u bent nog steeds”, zei ik, eveneens verbaasd. Maar de man leek me niet te horen. “Ik bén weer”, zei hij. Toen keek hij mij recht aan. Ik keek in een onmetelijke diepte en voelde het hele universum. Het duurde maar een tel, maar ik voelde alles.
Het was zo overweldigend dat het me duizelde. In de volgende tel stond alles stil. Alleen mijn eigen hart klopte nog. Het sloeg één oorverdovende slag. Bij de volgende hartslag werd ik weer terug gezogen in het nu. Het gaf me het gevoel dat ik van grote hoogte op de aarde af suisde. Ik kneep mijn ogen dicht omdat ik bang was dat ik te pletter zou slaan.
De oude man sprak weer, maar het klonk van heel ver: “altijd…”. Ik moest mijn oren spitsen om hem te verstaan, want ik wilde niets liever dan dat. Zijn stem werd steeds zachter alsof het verwaaide: “ben ik…”. De sensatie te vallen hield plotseling op. Ik opende voorzichtig mijn ogen. Ik zat nog steeds op mijn hurken, precies midden op het plein. Voor me zag ik de lange, brede winkelstraat die op het plein uitkwam. De goudgele gloed van de net opkomende zon werd precies op dat moment zichtbaar op de plek waar de straat in de verte verdween.
De stad ontwaakte langzaam. Ook de wind ontwaakte en ruiste zachtjes, haast aarzelend door de bomen. En in het geruis hoorde ik weer de stem van de grijsaard. Het klonk als een diepe zucht. Ik keek naar de plek waar ik de grijsaard had aangetroffen. Niemand. Verwonderd keek ik om me heen, maar ik voelde dat ik de oude man nergens zou zien, dus ik richtte mijn blik weer naar het oosten. De zon schonk me de eerste warme straal van de dag. Een warme en onstuimige windvlaag kwam me van opzij tegemoet en deed de bomen vol verwachting ruisen. Er doorheen klonk fluisterzacht maar duidelijk, de stem van de oeroude man: “…weer!”.
Op celniveau is je lijf steeds bezig om zichzelf te regenereren. Volgens de formule, de genen, die je hebt gekregen van je ouders en al je voorouders. Regenereren, ofwel: weer genereren. Dit blijven je cellen doen tot je sterft. En de regeneratie van een deel van jouw genen gaat weer door in je nakomelingen. Dat is de zin van alle leven: het voortplanten van je genen, zodat ze wederom een uniek levend wezen genereren dat zichzelf kan regenereren.
Wij mensen regenereren onszelf dus voortdurend. Daar denk je niet eens bewust bij na. Het gebeurt gewoon en je merkt er eigenlijk niet zoveel van. Het komt mij nooit voor dat ik denk: “oh, wat voelt die nieuwe baardhaarcel daar op mijn kin lekker zeg!” Ik zie er natuurlijk wel de resultaten van. Ik zie toch echt iedere keer, ondanks de ultragladde scheerbeurt, een afternoon shadow op mijn gezicht. Maar je voelt je baard dus niet groeien. Ik tenminste niet.
Vanochtend, terwijl mijn brakke, door een vage griep geplaagd lijf zich desondanks maar bleef doorregenereren, besloot ik dat dat regenereren een stuk beter zou gaan met een frisse neus. Het weer buiten reflecteerde mijn vage ellende: het regende. Ik liet me er niet door ontmoedigen. Ik pakte mijn regenlaarzen, trok mijn regenjas aan en toog naar het bos.
De parkeerplaats waar ik mijn wandeling begon was door de regen veranderd in een modderpoel. Ik ploegde de wagen er doorheen en parkeerde het op een droge plek. Daar trok ik mijn laarzen aan en begon mijn wandeling, met bonkende slapen en een piepende borstkas. Ik negeerde deze signalen en stapte gewoon door. En jawel, het begon me al snel goed te doen.
De regen tikte onafgebroken op mijn capuchon en de stoppels op mijn ongeschoren wangen schuurden langs de binnenkant ervan, dus ik kon het bos nauwelijks horen. Die capuchon ging dus af, en ik liet mijn hoofd lekker nat miezeren. Op de achtergrond hoorde ik nog de geluiden van de weg, dus ik besloot om diep het bos in te gaan. Het eerste de beste smalle en zeer blubberige paadje sloeg ik in. En toen hervond ik mezelf, met iedere stap die ik dieper het bos in ging.
Ik liep heerlijk te recreëren. Ja, dat is wat ik heel bewust voelde. Ik was bezig om mezelf opnieuw op te bouwen. Ik zette alle elementaire deeltjes die mij mij maken weer in het gelid. Ik voelde hoe al mijn spieren zich opnieuw creëerden. Ik voelde hoe mijn hoofd zich opnieuw creëerde. Ik voelde hoe mijn voetzolen zich opnieuw creëerden. Alles, mijn hele wezen recreëerde zichzelf. Het deed me enorm goed.
Verwoede noten 